เท้าใครใหญ่ที่สุด (ตอนที่ 1)

เท้าใครใหญ่ที่สุด-1

      

      นายแพทย์สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวถึงกรณีที่มีรายงานข่าวการตรวจพบแรงงานต่างด้าวมีเชื้อพยาธิโรคเท้าช้างนั้น กรมควบคุมโรคขอให้ข้อมูลว่า ปัจจุบันประเทศไทยได้รับประกาศว่าสามารถกำจัดโรคเท้าช้างได้แล้ว แต่ในแรงงานต่างด้าวยังคงพบเป็นโรคเท้าช้างอยู่ และมีแนวโน้มลดลงอย่างเป็นลำดับ เนื่องจากประเทศเพื่อนบ้านได้มีดำเนินการกำจัดโรคเช่นเดียวกัน

       ข้อมูลล่าสุดในการตรวจสุขภาพแรงงานต่างด้าวที่เข้ามาในประเทศไทย เมื่อวันที่ 15 กันยายน – 29 พฤศจิกายน 2560 ซึ่งหนึ่งในการตรวจนั้นมีโรคเท้าช้างรวมอยู่ด้วย โดยมีแรงงานชาวเมียนมาร์ที่ตรวจสุขภาพ จำนวน 75,379 ราย (ใน 64 จังหวัด) พบผู้มีเชื้อพยาธิโรคเท้าช้างเพียง 10 ราย (ไม่ปรากฎอาการใดๆ) โดยคิดเป็นอัตราการพบเชื้อน้อยมากเพียงร้อยละ 0.01 ซึ่งทุกรายได้รับการรักษาทันที

      ทั้งนี้ โรคเท้าช้างที่พบในเมียนมาร์กับของประเทศไทย แม้จะเป็นชนิดเดียวกัน แต่มียุงพาหะคนละชนิด ยุงพาหะของเชื้อพยาธิโรคเท้าช้างในประเทศเมียนมาร์นั้นเป็นยุงรำคาญ แต่จากการสำรวจยุงในหลายพื้นที่พบว่ายุงรำคาญในประเทศไทยยังไม่ได้เป็นพาหะที่จะแพร่โรคเท้าช้างที่มากับชาวเมียนมาร์

      อย่างไรก็ตาม ได้มีการติดตามรักษา เพื่อลดจำนวนเชื้อในกลุ่มแรงงานต่างด้าว และมีการเฝ้าระวังป้องกันอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากแรงงานเหล่านี้มีการเคลื่อนย้ายกลับไปประเทศ จึงมีโอกาสรับเชื้อเท้าช้างจากประเทศตนเองกลับมาอีก

      นายแพทย์สุวรรณชัย กล่าวอีกว่า กระทรวงสาธารณสุขโดยกรมควบคุมโรคได้มีดำเนินมาตรการอย่างเข้มข้นและต่อเนื่อง เพื่อป้องกันไม่ให้คนไทยติดโรคเท้าช้างที่มากับแรงงานต่างด้าว และไม่ให้โรคเท้าช้างกลับมาแพร่ในประเทศไทยอีก ดังนี้

1. ตรวจโรคเท้าช้างในแรงงานต่างด้าวที่ขึ้นทะเบียนและให้การรักษาในรายที่ตรวจพบพยาธิโรคเท้าช้าง

2. จ่ายยาแก่กลุ่มแรงงานต่างด้าวที่อยู่ในประเทศไทย ด้วยยาดีอีซี (DEC–Diethycarbamazine citrate) ทุก 6 เดือน และ

3. มีการเฝ้าระวังด้วยการเจาะเลือดและศึกษาทางกีฏวิทยาในพื้นที่ตัวแทน

      สำหรับโรคเท้าช้าง เป็นโรคที่เกิดจากหนอนพยาธิและมียุงเป็นพาหะ ส่วนใหญ่ผู้ที่รับเชื้อพยาธิจะไม่แสดงอาการใดๆ ถ้าไม่ได้รับการรักษา จะมีการอักเสบเฉียบพลัน เป็นๆ หายๆ ของต่อมน้ำเหลืองบริเวณรักแร้ ขาหนีบ จนกระทั่งมีความพิการแขน ขา อวัยวะเพศโตถาวร หลังจากได้รับเชื้อพยาธิไปแล้วประมาณ 3-5 ปี หากมีข้อสงสัยประชาชนสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่สายด่วนกรมควบคุมโรค โทร 1422

      โรคเท้าช้าง (Elephantiasis / lymphatic filariasis) เป็นโรคที่มีสาเหตุมาจากหนอนพยาธิ (Parasitic worms) ที่มีอยู่ 3 ชนิดได้แก่

  • Wuchereria bancrofti (ร้อยละ 90 เกิดจากพยาธิชนิดนี้)
  • Brugia malayi
  • Brugia timori

แหล่งข้อมูล:

  1. เผย ไทยตรวจเข้ม ไม่ให้คนไทยป่วยโรคเท้าช้าง. http://www.thaihealth.or.th/Content/39814-เผย ไทยตรวจเข้ม ไม่ให้คนไทยป่วยโรคเท้าช้าง.html http://www.thaihealth.or.th/Content/39814-เผย ไทยตรวจเข้ม ไม่ให้คนไทยป่วยโรคเท้าช้าง.html [2018, February 6].
  2. What Is Elephantiasis? https://www.healthline.com/health/elephantiasis [2018, February 6].
  3. Lymphatic filariasis. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs102/en/ [2018, February 6].