เข้าครัวกับโภชนากร (โรงพยาบาล) ตอน: การให้โภชนบำบัดที่เหมาะสมในผู้ป่วย Part5
- โดย อาจารย์พรพิศ เรืองขจร
- 2 พฤษภาคม 2558
- Tweet
สัดส่วนของพลังงานอาหาร ควรใกล้เคียงที่ได้รับจากอาหารดังนี้
คาร์โบไฮเดรต สัดส่วนร้อยละ 50-60
ไขมัน สัดส่วนร้อยละ 25-40
โปรตีน สัดส่วนร้อยละ 12-20
ความต้องการโปรตีน (protein requirement) สามารถคำนวณได้จากหลายสูตร
ในผู้ใหญ่ในภาวะปกติตาม RDAและ Thai DRI คือ 0.8 – 1 กรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม/วัน สำหรับผู้ป่วยที่อยู่ในภาวะแคทาบอลิก จะสูงถึง 1.2 – 2 กรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม/วัน หรือเป็นพลังงานของโปรตีนร้อยละ 25-30 โดยความต้องการขึ้นกับสาเหตุระยะ ความรุนแรงของ metabolic stress และการรักษาของแพทย์
ความต้องการเป็นกรัม/กก.ของน้ำหนักมาตรฐาน/วัน
ความต้องการโปรตีนตามภาวะระดับของ stress | ความต้องการโปรตีน (กรัม/กก./วัน) |
---|---|
Mild stress | 1.0 -1.2 |
Moderate stress | 1.5 – 2.0 |
Severe obesity | 1.5 – 2.0 |
Severe stress , catabolic , burns | 2.0 – 2.5 |
Chronic renal failure , no dialysis | 0.8 – 1.3 |
Hemo - dialysis | 1.2 – 1.4 |
Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis(CAPD) | 1.2 – 1.5 |
ความต้องการใยอาหาร (fiber)
ใยอาหารแบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ ใยอาหารที่ละลายน้ำ (soluble fiber) และใยอาหารที่ไม่ละลายน้ำ (insoluble fiber)
บทบาทของ soluble fiber มีความสำคัญต่อการเจริญเติบโต หน้าที่ และต่อความแข็งแรงของเซลล์เยื่อบุของลำไส้ใหญ่ ใยอาหารที่ละลายน้ำ (soluble fiber) ได้แก่เพคติน (pectin) และกัม (gum) เป็นต้น จะไม่ถูกย่อยโดยระบบการย่อยของร่างกาย แต่จะถูกแบคทีเรียในลำไส้เปลี่ยนไปเป็นกรดไขมันเส้นสั้น (short chain fatty)
นอกจากนี้การดูดซึมของกรดไขมันสายสั้นนี้ ยังกระตุ้นการดูดซึมของน้ำและและเกลือแร่ที่ลำไส้ใหญ่ด้วย นอกจากนี้ยังมีบทบาทในการลดระดับน้ำตาลและไขมันในเลือดอีกด้วย
ใยอาหารที่ไม่ละลายน้ำ (insoluble fiber) ได้แก่เซลลูโลสและเฮมิเซลลูโลส เป็นต้น ถูกแบคทีเรียสลายบางส่วน ใยอาหารนี้กระตุ้นทำให้ลำไส้เคลื่อนไหวเร็วขึ้น ( intestinal transit time เร็วขึ้น) และเป็นส่วนที่ทำให้อุจจาระมีเนื้อ ใยอาหารที่มีอยู่ในสูตรอาหารทางการแพทย์จะมีทั้งที่ละลายน้ำและไม่ละลายน้ำ ได้จากถั่วเหลือง (soy fiber) ข้าวโอ๊ต (oat fiber) กัม เพคตินปนกันความต้องการใยอาหารประมาณ 20-25 กรัมต่อวัน
บรรณานุกรม
- วีระเดช พิศประเสริฐ . การคัดกรองและประเมินสภาวะโภชนาการ. Nutrition Update สมาคมหลอดเลือดดำและทางเดินอาหารแห่งประเทศไทย ; 2556.โรงพิมพ์พราวเพรส(2002)จำกัด .กรุงเทพฯ.
- ประณิธิ หงสประภาส. Principle of Nutrition Support in Adults . Nutrition Update สมาคมหลอดเลือดดำและทางเดินอาหารแห่งประเทศไทย ; 2556.โรงพิมพ์พราวเพรส(2002)จำกัด .กรุงเทพฯ.
- ปรียานุช แย้มวงษ์. Nutrition Assessment. โภชนศาสตร์ทางคลินิก;2553.สำนักพิมพ์กรุงเทพเวชสาร.กรุงเทพฯ.