สาระน่ารู้จากหมอตา ตอน 70 : Presby lasik (การแก้ไขสายตาผู้สูงอายุด้วย lasik)

Lasik (Laser in situ keratomileusis) ที่ภาษาไทยเรียกทับศัพท์ว่า เลสิค เป็นการแก้ไขสายตาปกติด้วย Excimer laser โดยวิธีฝานกระจกตา ปรับความโค้งใหม่ ความคิดที่จะปรับเปลี่ยนรูปร่างของกระจกตาให้เหมือนเลนส์แว่นตาที่มีทั้ง bifocal (เลนส์แว่นตา 2 ชั้น บนใช้ดูไกล ล่างใช้ดูใกล้) หรือ multifocus , progressive lens (แว่นไร้รอยต่อมีหลาย focus) โดยปรับโฟกัสเป็นชั้นๆ เนื่องจาก laser เป็นแสงที่ละเอียดอ่อน ทำได้ละเอียดมากจึงมีความคิดที่จะใช้ excimer laser พยายามขัดฝนกระจกตาให้มีรูปร่างและมี focus ต่าง ดังกล่าว เรียกว่า มนุษย์เรากำลังจะพยายามขัด ฝน หรือเกลากระจกตาคนเราเหมือนกับที่ทำกับเลนส์แว่นตา หากคิดตามทฤษฎี อาจทำโดย

  1. ทำให้มีหลาย focus โดยแบ่งเป็น zone ต่างๆ เรียก transitional multifocal คล้าย progressive lens ในแว่นตา
  2. Central presby lasik
  3. Peripheral presby lasik

ทั้งนี้ วิธีที่ 1 เลิกทำกันไป เพราะมีปัญหาปัจจุบันไม่เห็นมีการทำกัน เข้าใจว่าเลิกกันไปแล้ว จึงเหลือวิธีที่ 2 และ 3

  • Central presby Lasik เป็นการใช้ excimer ยิงไปบริเวณตรงกลางให้เหมือนdiffractive multifocal IOL ทำให้ตรงกลางใช้มองใกล้ วิธีนี้ทำแล้วคล้ายกับแว่นตา bifocal
  • Peripherol presby lasik เป็นการยิงไปบริเวณขอบของกระจกตา ทำให้เกิaspheric ที่ขอบกระจกตา เป็นการเพิ่ม depth of focus วิธีนี้ ตรงกลางกระจกตาใช้มองไกล บริเวณขอบใช้มองใกล้

ได้มีการศึกษาวีธีการทำทั้ง 2 วิธี ในต่างประเทศลงใน Inter – Ophthalmologicalclinic ปี 2013 53 : 129 – 52 สรุปผลใน 296 ตา พบว่า 98% มีสายตาไกลด้วยตาเปล่า เป็น 20/20 หรือดีกว่า และเป็น 100% มีสายตาไกลด้วยตาเปล่าเป็น 20/30 หรือดีกว่าและ 96% อ่านหนังสือขนาด J2 ได้และถ้าเป็น J3 อ่านได้ 99% ในกรณีของ peripherol presby lasik สำหรับ central presby lasik มีสายตาไกลด้วยตาเปล่าเป็น 0.8 – 1.0 และสายตาใกล้ได้ J2 โดยสรุปวิธี Presby lasik น่าจะเป็นวิธีที่น่าสนใจอยู่ สำหรับผู้สูงอายุที่ไม่อยากใช้แว่นดูใกล้ แต่คงต้องศึกษาในระยะยาวถึงผลดี ผลเสียต่อไป