ยาปลูกผมหย่อม ลดต่อมลูกหมากโต (ตอนที่ 3)
- โดย ปฐมา ลอออรรถพงศ์
- 8 กรกฎาคม 2555
- Tweet
ภก.วินิต อัศวกิจวิรี ผู้อำนวยการสำนักยา สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า "กรณีผลข้างเคียงจากการใช้ยา "ฟิแนสเทอไรด์" (Finasteride) เป็นเรื่องปกติที่ผู้บริโภค ซึ่งซื้อยารับประทานเอง อาจมีผลคือจำนวนอสุจิลดลง และความรู้สึกทางเพศน้อยลง แต่ก็ไม่ถึงขั้นเสื่อมสมรรถภาพทางเพศ"
ในเดือน เมษายน พ.ศ. 2555 สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (Food and Drug Administration : FDA) ยื่นเงื่อนไขว่า จะอนุมัติแผนที่ Merck เสนอมา ก็ต่อเมื่อ Merck ยืนยันที่จะแสดงคำเตือนรายงานผลข้างเคียงต่างๆในเรื่องสมรรถภาพทางเพศ (Libido disorder) เช่น การหลั่งผิดปกติ (Ejaculation disorder) ปัญหาการถึงจุดสุดยอด (Orgasm disorder) และความต้องการทางเพศที่ลดลง
ฟิแนสเทอไรด์ทำให้เกิดพฤติกรรมการซึมเศร้า(Depression) และอาการวิตกกังวล (Anxiety) ในสัตว์ทดลอง อย่างรุนแรง การใช้ในมนุษย์ก็มีรายงานเช่นเดียวกันทั้งเพศชายและหญิง ตามผลงานในวารสารทางการแพทย์
ในการศึกษาหนึ่ง การใช้ยาฟิแนสเทอไรด์ วันละ 1 มิลลิกรัม ก่อให้เกิดอาการซึมเศร้าปานกลางถึงสูง ในผู้ใช้ยาจำนวน 19 ใน 23 ราย หรือ ร้อยละ 83 ซึ่งในเพศหญิงทุกคนมีอาการดังกล่าว ยิ่งไปกว่านั้น อาการวิตกกังวล เกิดร่วมกับอาการซึมเศร้าด้วยในบางกรณี
อีกการศึกษาที่มีกลุ่มตัวอย่างมากกว่า คือเพศชายล้วน 128 คน ที่กินยาขนาด 1 มิลลิกรัม ทุกวัน ก็พบว่าก่อให้เกิดอาการซึมเศร้าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ผู้ศึกษาได้สรุปไว้ว่า การสั่งยาฟิแนสเทอไรด์ควรใช้ความระมัดระวัง เป็นพิเศษสำหรับคนไข้ที่มีความเสี่ยงต่ออาการซึมเศร้า
ช่วงปลายปี พ.ศ. 2553 Merck ได้ปรับปรุงฉลากสูตรยาที่ใช้ฟิแนสเทอไรด์ ในสหรัฐอเมริกาและแคนาดา โดยเพิ่มอาการข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น อีกหนึ่งข้อได้แก่ ความหดหู่เซื่องซึม คำเตือนเรื่องความเสี่ยงดังกล่าวจะถูกรวมไว้ในข้อมูลผลิตภัณฑ์ ซึ่ง Merck ก็ได้ปรับคำเตือนของใบยา [เอกสารประกอบยา] ในสหรัฐอเมริกา
เดือนธันวาคม พ.ศ. 2552 หน่วยงานกำกับผลิตภัณฑ์ยาและสุขภาพ (Medicines and Healthcare products Regulatory) ของสหราชอาณาจักรได้ออกประกาศข้อแนะนำ ว่าตัวยาฟิแนสเทอไรด์มีแนวโน้มก่อให้เกิดความเสี่ยงมะเร็งเต้านมในเพศชาย และได้สรุปว่า แม้ยังไม่มีตัวเลขสถิติว่า การเกิดมะเร็งเต้านมเพิ่มขึ้นมากในเพศชายที่ใช้ฟิแนสเทอไรด์ 5 มิลลิกรัม แต่คงไม่สามารถงดเว้นการกล่าวถึงความเสี่ยงที่ฟิแนสเทอไรด์ก่อให้เกิดมะเร็งเต้านมในเพศชายได้
ฟิแนสเทอไรด์เป็นยาที่ FDA สหรัฐอเมริกา จัดอยู่ในประเภท Pregnancy category X [ต้องห้ามสำหรับสตรีมีครรภ์] เนื่องจากอาจก่อให้เกิดความผิดปกติแต่กำเนิด (Birth defects) จึงห้ามผู้หญิงที่อาจตั้งครรภ์ จับต้องเม็ดยาฟิแนสเทอไรด์ที่แตกหัก เพราะอาจซึมเข้าร่างกายผ่านทางผิวหนัง ซึ่งเป็นที่ทราบกันว่า มีแนวโน้มที่จะก่อให้เกิดการสูญเสียตัวอ่อน (โดยเฉพาะเพศชาย) ที่กำลังเจริญเติบโต
นอกจากนี้ หญิงมีครรภ์ควรหลีกเลี่ยงตัวเม็ดยาฟิแนสเทอไรด์เท่าที่เป็นไปได้ แต่ถ้าต้องสัมผัส (Exposure) ก็ยังไม่มีอันตราย ตราบใดที่ไม่ได้กลืนเม็ดยาลงคอ อย่างไรก็ตาม หญิงที่ให้ลูกดูดนมจากเต้า ไม่ควรกินยานี้เลย เพราะยาอาจปนมาในน้ำนมได้
แหล่งข้อมูล:
- เตือนใช้ "ยาแก้หัวล้าน" สเปิร์มลด-ความรู้สึกทางเพศ หด http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1340596590&grpid=&catid=09&subcatid=0902 [2012, July 7].
- Finasteride http://en.wikipedia.org/wiki/Finasteride [2012, July 7].
