พาร์กินสัน:ตอนที่ 21 ผ่าตัดดีหรือไม่

  • โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
  • 7 พฤศจิกายน 2560
  • Tweet
พาร์กินสัน-21


การรักษาโรคพาร์กินสันนั้นทำได้ 2 วิธีหลักในปัจจุบัน คือ การรักษาด้วยการใช้ยา และการรักษาด้วยการผ่าตัด การผ่าตัดที่มีการใช้เป็นมาตรฐานในปัจจุบัน คือ การรักษาด้วยการฝังเครื่องกระตุ้นไฟฟ้าเข้าไปในเนื้อสมองส่วนลึก ลองติดตามดูครับว่าเราจะรักษาด้วยการผ่าตัด หรือการรักษาด้วยยาดีกว่ากัน และจะได้ผลแตกต่างกันหรือไม่ครับ

“หมอครับ หมอบอกว่าผมเป็นโรคพาร์กินสัน ผมเองก็เตรียมตัวเตรียมใจมาแล้วครับ และได้ศึกษามาแล้วด้วยว่าการรักษาด้วยยาที่มีใช้ในปัจจุบันนั้นไม่สามารถทำให้โรคผมหายขาดได้ จะมีก็แต่การรักษาด้วยการผ่าตัดเท่านั้นที่มีโอกาสทำให้ผมหายไม่ต้องกินยาไปตลอดชีวิตได้ ผมอยากรู้ว่าที่ผมศึกษามานั้น จริงหรือไม่ครับ ถ้าจริงการผ่าตัดอันตรายหรือไม่ ค่าผ่าตัดเป็นเงินเท่าไหร่”

การรักษาพาร์กินสันนั้นการรักษาด้วยาเป็นที่นิยมและได้ผลดีเป็นส่วนใหญ่ ส่วนการรักษาด้วยการผ่าตัดนั้นไม่เป็นที่นิยม เพราะการรักษาด้วยการผ่าตัด คือการฝังเครื่องกระตุ้นสมองส่วนลึกด้วยกระแสไฟฟ้า (deep brain stimulation) ครับ การรักษาด้วยการผ่าตัดนั้นมีความเข้าใจผิดกันอย่างมากว่าสามารถทำให้หายจากโรคได้ จริงแล้วไม่ใช่ การผ่าตัดดังกล่าวก็เป็นเพียงการรักษาตามอาการเท่านั้น(symptomatic treatment) เหมือนกับการทานยา เพียงแต่เราจะใช้วิธีการฝังเครื่องกระตุ้นสมองส่วนลึกด้วยกระแสไฟฟ้า เฉพาะเมื่อผู้ป่วยเกิดภาวะแทรกซ้อนจากการรักษาและการดำเนินโรคตามธรรมชาติของโรคด้วยการปรับยาแล้วไม่ได้ผล เราไม่ได้ใช้ในการรักษาผู้ป่วยพาร์กินสันทุกรายเหมือนกับการให้ยารักษา

การรักษาด้วยการผ่าตัดนี้มีข้อจำกัด เช่น ต้องทำเฉพาะในโรงพยาบาลที่มีทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น ค่าใช้จ่ายในการรักษาก็สูงเกือบ 2 ล้านบาท ยังไม่สามารถเบิกค่ารักษาพยาบาลได้ และก็ยังต้องทานยา เพียงแต่ช่วยลดอาการผลแทรกซ้อนต่างๆ ได้

“ผมต้องอธิบายให้ทราบว่า จริงแล้วการรักษาด้วยการผ่าตัดนั้นไม่ได้ทำให้โรคหายได้นะครับ เป็นเพียงการรักษาตามอาการอย่างหนึ่ง และมีข้อจำกัดหลายข้อ ไม่เหมาะต่อการรักษาผู้ป่วยในระยะเริ่มแรกของการรักษาครับ เราจะพิจารณาเฉพาะกรณีที่เกิดภาวะแทรกซ้อนแล้วเท่านั้น และยังไม่สามารถแก้ไขด้วยการใช้ยาชนิดต่างๆ ได้ จึงพิจารณาผ่าตัด”

การศึกษาข้อมูลต่างๆ จากทางอินเตอร์เน็ตในปัจจุบันเป็นที่นิยมกันอย่างกว้างขวาง แต่ก็มีข้อจำกัดของการนำไปใช้บ้าง เพราะข้อมูลที่ได้นั้นอาจมีความไม่เหมาะสม ไม่ถูกต้องแล้วแต่ที่มาของข้อมูลนั้น ซึ่งข้อมูลส่วนใหญ่เป็นข้อมูลที่ได้จากการคัดลอกซ้ำกันเป็นส่วนใหญ่ ดังนั้นการนำมาพิจารณาต้องดูให้ดี

สรุปการรักษาด้วยการผ่าตัดในผู้ป่วยพาร์กินสันนั้นไม่สามารถทำให้หายขาดได้ เป็นเพียงการแก้ไขภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นเท่านั้น ดังนั้นผู้ป่วยที่เป็นพาร์กินสันต้องพยายามดูแลตนเองให้ดี ทานยาให้สม่ำเสมอ ไม่ทานยาเกินที่หมอสั่ง เพื่อลดโอกาสการเกิดภาวะแทรกซ้อนดังกล่าว เพราะการผ่าตัดยังไม่สามารถทำได้ทั่วไปและมีข้อจำกัดมากมาย

โชคดีครับผู้ป่วยพาร์กินสัน