ทิชชูเปียกกับจุลินทรีย์ที่ต้องระวัง (ตอนที่ 1)

ทิชชูเปียกกับจุลินทรีย์ที่ต้องระวัง

นพ.สุขุม กาญจนพิมาย อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวว่า ผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางเช็ดทำความสะอาดชนิดเปียก ซึ่งมีทั้งชนิดผ้าและทิชชู จัดเป็นผลิตภัณฑ์ที่ผู้บริโภคทุกเพศทุกวัยนิยมใช้กันมากขึ้น เนื่องจากสามารถใช้เช็ดทำความสะอาดได้ดีและสะดวก ทำให้มีการผลิตและจำหน่ายจำนวนมาก โดยจัดเป็นเครื่องสำอางควบคุม

ทั้งนี้ มีข้อมูลจากองค์การอาหารและยาสหรัฐอเมริกา (USFDA) ว่า ได้มีการเรียกเก็บผลิตภัณฑ์เช็ดทำความสะอาดแบบเปียกบางยี่ห้อคืนจากท้องตลาด เนื่องจากพบจุลินทรีย์ในกลุ่ม Pseudomonas ปนเปื้อน

กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์จึงได้จัดโครงการสำรวจคุณภาพมาตรฐานด้านจุลชีววิทยาของตัวอย่างผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางเช็ดทำความสะอาดชนิดเปียก โดยสุ่มเก็บตัวอย่างยี่ห้อต่างๆ ที่จำหน่ายในท้องตลาด ในราคาระดับตลาดล่างถึงระดับกลาง จากแหล่งผลิตทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ ระหว่าง ม.ค.-มี.ค. 2559 จำนวน 44 ตัวอย่าง รวม 254 รายการ

นพ.สุขุม กล่าวว่า ผลการตรวจพบว่า ทุกตัวอย่างไม่พบการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ก่อโรค แต่พบว่ามีบางตัวอย่างไม่ผ่านมาตรฐานด้านจุลชีววิทยาจำนวน 2 ตัวอย่าง คิดเป็นร้อยละ 4.5 เนื่องจากมีจำนวนรวมของแบคทีเรีย ยีสต์ และ รา ที่เจริญเติบโตโดยใช้อากาศมากกว่า 1,000 cfu/g

ซึ่งอาจมีสาเหตุจากกระบวนการผลิตไม่ถูกสุขลักษณะ รวมถึงขั้นตอนการเตรียมและเก็บรักษาส่วนประกอบต่างๆ โดยข้อมูลการสำรวจคุณภาพนี้ หน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องได้ร่วมกันวางแผนพัฒนาคุณภาพและเฝ้าระวังตรวจสอบต่อเนื่อง เพื่อให้ผลิตภัณฑ์มีความปลอดภัยต่อผู้บริโภคและได้มาตรฐานทั้งในระดับประเทศและระดับสากล

นพ.สุขุม แนะนำว่า การเลือกซื้อและใช้ผลิตภัณฑ์เช็ดทำความสะอาดชนิดเปียกให้ปลอดภัยนั้น ผู้บริโภคควรเลือกซื้อที่มีฉลากระบุชื่อ ส่วนผสม วิธีใช้ ที่ตั้งของผู้ผลิต หรือผู้นำเข้า และวันเดือนปีที่ผลิตชัดเจน ไม่ใช้ผลิตภัณฑ์ที่หมดอายุ หรือมีลักษณะผิดปกติ เช่น มีกลิ่นปกติ สีเปลี่ยน มีรอยด่างดำ เป็นต้น

ให้สังเกตส่วนประกอบสำคัญที่ฉลากโดยละเอียดหากมีประวัติการแพ้สารใดมาก่อน และควรเก็บผลิตภัณฑ์ไว้ในที่แห้งและเย็น เพราะการใช้ผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางเช็ดทำความสะอาดชนิดเปียกที่ไม่ได้มาตรฐาน มีการปนเปื้อนแบคทีเรีย ยีสต์ รา หรือเชื้อก่อโรคอื่นๆ ทำให้เกิดอันตราย โดยเฉพาะเมื่อใช้กับเด็ก หรือบริเวณผิวบอบบางรอบดวงตา ผิวที่อักเสบ มีสิว หรือมีบาดแผล จะมีความเสี่ยงถึงขั้นติดเชื้อในกระแสเลือดได้

ดังนั้น ผู้บริโภค ควรเลือกซื้อผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางเช็ดทำความสะอาดชนิดเปียกที่มีฉลากภาษาไทยชัดเจน ครบถ้วน ได้รับการจดแจ้งจากกระทรวงสาธารณสุข ระบุผู้ผลิตชัดเจน และควรสังเกตหากใช้เครื่องสำอางแล้วมีอาการแพ้ เป็นผื่นแดง บวม อักเสบ ต้องหยุดใช้เครื่องสำอางชนิดนั้นๆ และไปพบแพทย์ทันที

Pseudomonas aeruginosa เป็นแบคทีเรียแกรมลบ ที่ก่อโรคในสัตว์ รวมทั้งคน พบได้ในดิน น้ำ ผิวหนัง และในสภาพแวดล้อมอื่นๆ อยู่ได้ทั้งในสภาพแวดล้อมปกติและสภาพออกซิเจนต่ำ

เป็นเชื้อโรคที่ฉวยโอกาสติดเชื้อได้ง่ายกับผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำหรือป่วยมากๆ และอาจเป็นสาเหตุให้เสียชีวิตได้ เพราะหากเกิดการติดเชื้อแล้วจะรักษาได้ยาก เนื่องจากเชื้อนี้จะดื้อต่อยาปฏิชีวนะหลายตัว

บรรณานุกรม

1. พบ “ทิชชูเปียก ผ้าเปียก” ไม่ผ่านมาตรฐาน. http://www.thaihealth.or.th/Content/34033-พบ “ทิชชูเปียก ผ้าเปียก” ไม่ผ่านมาตรฐาน.html [2017, March 20].

2. Pseudomonas Infection - Topic Overview. http://www.webmd.com/a-to-z-guides/tc/pseudomonas-infection-topic-overview#1 [2017, March 20].