“ทรามาดอล” ยาเสพติดสายพันธุ์ใหม่ (ตอนที่ 1)

นายวิรัช พาที ผู้อำนวยการศูนย์การกีฬาแห่งประเทศไทย จังหวัดภูเก็ต ได้เปิดเผยภาพพลาสติกที่เป็นสิ่งห่อหุ้มตัวยา Tramadol โดยระบุว่า นี่คือยาเสพติดอีกชนิดหนึ่งที่กำลังระบาดในภูเก็ตด้วยการใช้ผสมกับน้ำอัดลม โดยเปลือกยาทั้งหมดเก็บได้ที่ด้านหลังโรงยิมเนเซียม 1 ศูนย์กีฬาสะพานหิน อำเภอเมือง จังหวัดภูเก็ต ทั้งนี้ นายวิรัชอยากให้สื่อและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเร่งตรวจสอบและปราบปรามการจำหน่ายยาต้องห้ามชนิดดังกล่าว ก่อนที่เกิดเหตุร้ายแรงขึ้น

กลุ่มเภสัชกร โรงพยาบาลวชิระภูเก็ต กล่าวว่า ยาชนิดดังกล่าวเป็นยาแก้ปวดกลุ่ม Weak opioid agonist มีข้อบ่งใช้ในการระงับอาการปวด ซึ่งกลไกการออกฤทธิ์ทั้งการจับกับ Mu-opiate receptor ในระบบประสาทส่วนกลางและยับยั้ง Serotonin และ Norepinephrine reuptake ซึ่งช่วยปรับสมดุลการตอบสนองต่อความเจ็บปวดและช่วยยับยั้งการส่งกระแสประสาท ความเจ็บปวดในไขสันหลัง

กลุ่มเภสัชกร รพ.วชิระภูเก็ต ยังกล่าวอีกว่า ยาจะออกฤทธิ์ระงับปวดภายใน 1 ชั่วโมง ระยะเวลาออกฤทธิ์นาน 9 ชั่วโมง ขนาดยาที่แนะนำสำหรับผู้ใหญ่ คือ 50 - 100 มิลลิกรัม รับประทานทุก 4 - 6 ชั่วโมง โดยกำหนดขนาดยาสูงสุด คือ 400 มิลลกรัมต่อวัน

ทรามาดอล (Tramadol หรือ Tramadol hydrochloride) มีชื่อทางการค้าในสหรัฐอเมริกาว่า Conzip, Ryzolt, Ultracet, Ultram ทรามาดอลเป็นยาที่อยู่ในกลุ่มที่เรียกว่า Opiate agonists โดยใช้เป็นยาลดความเจ็บปวด เป็นยาบรรเทาปวดที่ใช้รักษาอาการปวดระดับปานกลาง มีการใช้กันมากทั้งในการรักษาโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ (Rheumatoid arthritis) กลุ่มอาการขากระตุก (Restless legs syndrome) กลุ่มโรคที่ทำลายเซลล์ประสาทที่ควบคุมเกี่ยวกับเรื่องการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อทุกชนิดในร่างกาย (Motor neurone disease) และโรคปวดกล้ามเนื้อ (Fibromyalgia)

ทรามาดอลมีการบรรจุในหลายรูปแบบ ได้แก่

  • ชนิดแค็ปซูล ทั้งแบบปกติและแบบค่อยๆ แตกตัว (Extended-release tablet)
  • ชนิดเม็ด ทั้งแบบปกติ แบบค่อยๆ แตกตัว แบบเคี้ยวกลืน และชนิดเม็ดที่ไม่เคลือบซึ่งสามารถเอาวางไว้ใต้ลิ้นและที่แก้ม
  • ชนิดยาเหน็บ (Suppositories)
  • ชนิดเม็ดแบบพลุ่งเป็นฟองและยาผงฟู่ (Effervescent tablets and powders)
  • ชนิดยาฉีด
  • ชนิดผงสำหรับผสม
  • ชนิดน้ำที่มีแอลกอฮอล์และไม่มีแอลกอฮอล์สำหรับดื่มหรือหยอด

ทรามาดอลมีลักษณะและกลิ่นเฉพาะที่ขมเล็กน้อยแต่น้อยกว่ามอร์ฟีน (Morphine) และโคดีอีน (Codeine) ปริมาณยาสูงสุดที่ใช้ต่อวัน คือ 400 มิลลิกรัมสำหรับการกิน และ 600 มิลลิกรัมสำหรับการให้ทางหลอดเลือด (Parenteral)

การกินยาทรามาดอลในรูปเม็ดมักจะกินทุก 4 - 6 ชั่วโมง ส่วนยาเม็ดชนิดที่ค่อยๆ แตกตัวควรกินวันละครั้ง และกินในเวลาเดียวกันของทุกวัน โดยการกลืนทั้งเม็ด ห้ามแบ่งเคี้ยว หรือบดยา ห้ามสูดผงของยาที่บดหรือละลายยาเพื่อฉีดเข้าเส้น ห้ามกินในปริมาณที่มาก กินบ่อย หรือกินเป็นเวลานานมากกว่าที่แพทย์สั่ง

แหล่งข้อมูล:

  1. ยา “Tramadol” ระบาดกลุ่มโจ๋ภูเก็ต ฮิตกินผสมน้ำอัดลม - http://www.thairath.co.th/content/region/340755 [2013, May 3].
  2. Tramadol. - http://en.wikipedia.org/wiki/Tramadol [2013, May 3].
  3. Tramadol. - http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/meds/a695011.html [2013, May 3].