ช่วยด้วย! น้ำท่วมปอดคุณยาย (ตอนที่ 1)

หลายวันก่อน คุณยายผู้แข็งแรงมีอาการเปลี่ยนไป สีหน้าไม่ค่อยดี ไม่สบายเนื้อสบายตัว อ่อนเพลีย โยเย ตอนกลางคืนมีอาการหอบ หายใจไม่ค่อยออก ต้องลุกขึ้นนั่ง เลยรีบพาส่งโรงพยาบาล แพทย์ลงความเห็นว่า “น้ำท่วมปอดคุณยาย”

น้ำท่วมปอด (Pulmonary edema) เป็นสภาวะที่มีของเหลวจำนวนมากอยู่ในถุงลมปอด ทำให้เกิดอาการหายใจลำบาก โดยทั่วไปปัญหาเกี่ยวกับหัวใจเป็นสาเหตุหลักของอาการน้ำท่วมปอด แต่ของเหลวอาจสะสมได้จากสาเหตุอื่น เช่น โรคปอดบวม (Pneumonia) การถูกสารพิษหรือยา และการออกกำลังกายหรือการอยู่ในที่สูง

ทั้งนี้อาการของภาวะน้ำท่วมปอดขึ้นกับสาเหตุที่เป็น อาจเกิดขึ้นแบบเฉียบพลันหรือค่อยๆ เกิด

อาการน้ำท่วมปอดแบบเฉียบพลัน (Acute) ที่พบ และต้องรีบทำการรักษาแบบทันทีทันใด ได้แก่

  • หายใจขัดหรือหายใจลำบาก (Dyspnea) โดยเฉพาะเวลานอนราบ
  • มีความรู้สึกอึดอัดหายใจไม่ออกเหมือนกำลังจมน้ำ
  • หายใจลำบากและมีเสียงฟืดฟาดหรือฮืดฮาด (Wheezing) หรือต้องหายใจทางปาก (Gasping)
  • วิตกกังวล (Anxiety) กระสับกระส่าย หวาดกลัว
  • ไอ เสมหะเป็นฟอง และอาจมีเลือดปน
  • เหงื่อออกมาก
  • หน้าซีด
  • เจ็บหน้าอก (กรณีที่น้ำท่วมปอดเพราะโรคหัวใจ)
  • หัวใจเต้นเร็วผิดจังหวะ (Palpitations)

อาการน้ำท่วมปอดแบบเรื้อรัง (Chronic pulmonary edema) ได้แก่

  • หายใจลำบากกว่าตอนที่ร่างกายมีการเคลื่อนไหวตามปกติ
  • หายใจลำบาก มักเกิดบ่อยตอนที่กำลังล้มตัวนอนราบ
  • หายใจลำบากและมีเสียงฟืดฟาดหรือฮืดฮาด
  • ตื่นตอนกลางคืนเหมือนหายใจไม่ออก ซึ่งอาการจะดีขึ้นเมื่อลุกขึ้นนั่ง
  • น้ำหนักขึ้นเร็ว อันเป็นผลมากจากภาวะหัวใจล้มเหลว (Congestive heart failure) ซึ่งเป็นภาวะที่หัวใจสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกายได้น้อยกว่าที่ร่างกายต้องการ น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นเป็นเพราะมีของเหลวคั่งในร่างกายโดยเฉพาะที่ขา
  • ขาและข้อเท้าบวม
  • เบื่ออาหาร
  • อ่อนเพลีย (Fatigue)

แหล่งข้อมูล

  1. Pulmonary edema. http://www.mayoclinic.com/health/pulmonary-edema/DS00412 [2013, February 14].
  2. Symptoms. http://www.mayoclinic.com/health/pulmonary-edema/DS00412/DSECTION=symptoms [2013, February 14].