คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง ตอน: น้ำแร่รังสีไอโอดีนตอน3 (ตอนจบ) อาหารไอโอดีนต่ำ

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 24 มีนาคม 2557
  • Tweet

ดังได้กล่าวแล้วในตอนที่1และ2 ว่า การกินน้ำแร่รังสีไอโอดีน/อาร์เอไอ(RAI, Radioactive iodine) เป็นวิธีการสำคัญวิธีหนึ่งในการรักษาโรคมะเร็งต่อมไทรอยด์ ชนิดเซลล์มะเร็งเป็นชนิด Well differentiated หรือ Differentiated carcinoma ซึ่งใช้หลักการว่า เซลล์มะเร็งต่อมไทรอยด์ชนิดนี้จะจับกินไอโอดีน ดังนั้นเมื่อไอโอดีนเป็นชนิดมีรังสีประเภทไอออนไนซ์ (Ionizing radiation) ชนิดที่เรียกว่า รังสีบีตา (Beta ray) (อ่านเพิ่มเติมในเว็บ haamor.com เรื่องทางรังสีได้ในเกร็ด เรื่อง รังสีที่ใช้ตรวจและรักษาโรค และเรื่อง รังสีจากการตรวจโรค) รังสีก็จะไปทำลาย/ฆ่าเซลล์มะเร็ง ส่งผลให้เราหายขาดจากโรคมะเร็งฯได้ ดังนั้น การเพิ่มประสิทธิภาพการรักษา คือ การทำให้เซลล์มะเร็งจับกินไอโอดีน/น้ำแร่รังสีไอโอดีนให้ได้มากที่สุด เพื่อให้ได้ปริมาณรังสีที่มากพอที่จะฆ่าเซลล์มะเร็งได้หมด ซึ่งวิธีเพิ่มการจับกินน้ำแร่รังสีฯ คือ การทำให้เซลล์มะเร็งเกิดภาวะขาดไอโอดีน ดังนั้นเมื่อเซลล์มะเร็งขาดไอโอดีน เมื่อเราให้ไอโอดีน/น้ำแร่รังสีไอโอดีน เซลล์มะเร็งก็จะจับกินไอโอดีนได้สูง ส่งผลให้เซลล์มะเร็งได้รับรังสีปริมาณสูงตามไปด้วย

การทำให้เซลล์มะเร็งอยู่ในภาวะขาดไอโอดีน คือ การกินอาหารที่มีไอโอดีนต่ำ ก่อนการกินน้ำแร่รังสีประมาณ 2 สัปดาห์ ดังนั้นก่อนการรักษาโรคมะเร็งต่อมไทรอยด์ด้วยน้ำแร่รังสีฯ แพทย์จึงแนะนำให้ผู้ป่วย กินอาการไอโอดีนต่ำล่วงหน้าเป็นระยะเวลาประมาณ 2 สัปดาห์ ต่อจากนั้นเมื่อกินน้ำแร่รังสีฯแล้ว 1-2 วัน ผู้ป่วยก็กลับมากินอาหารได้ตามปกติ

ก. อาหารไอโอดีนสูง ที่ควรต้อง งดบริโภค ได้แก่

  • เกลือที่มีไอโอดีน เช่น เกลือทะเล เกลือที่เพิ่มไอโอดีนในเกลือ อาหารที่ปรุงด้วยเกลือทะเล นั่นคือ อาหารรสเค็มนั่นเอง
  • นม หรือ เครื่องดื่ม ของหวาน และผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนมทุกชนิด รวมทั้ง ไอศกรีม
  • อาหารทะเลทุกชนิด รวมทั้งสาหร่าย
  • อาหารแปรรูปทุกชนิด เช่น ไส้กรอก แฮม แหนม ปลาร้า
  • ขนมปัง เค้ก (ยกเว้นทำเองและใส่เกลือน้อยที่สุด) ขนมกรุบกรอบ รวมทั้งพวกที่ใส่เกลือทุกชนิด
  • ไข่แดง เพราะในไข่แดงมีไอโอดีนสูง (ให้กินแต่ไข่ขาว)
  • อาหารหมักดอง
  • วิตามินเกลือแร่ต่างๆ เพราะจะมีไอโอดีนเป็นส่วนผสมอยู่ด้วยเสมอ
  • ถั่วเหลืองและผลิตภัณฑ์ถั่วเหลืองทุกชนิด ถั่วชนิดต่างๆมีไอโอดีนสูงเสมอ แต่ต่ำกว่าในถั่วเหลือง
  • อาหาร ผลไม้ ผัก น้ำผลไม้ สำเร็จรูป กล่อง และกระป๋อง
  • ชา กาแฟ สำเร็จรูป

ข. อาหารไอโอดีนต่ำ ที่ควรบริโภค ได้แก่

  • อาหารรสจืด
  • อาหารที่ไม่ใช่อาหารทะเล
  • ไข่ขาว
  • ผัก (ยกเว้นที่มีสีเขียวเข้ม เช่น บรอคโคลี) ผลไม้ สด น้ำผลไม้คั้นเองไม่ใส่เกลือ
  • ข้าว แป้ง ที่ไม่ปรุงเค็ม และไม่ใส่เกลือ
  • เนื้อแดง/เนื้อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เนื้อเป็ด ไก่ ต้องจำกัดปริมาณ ต้องปรุงรสจืด
  • ลูกนัทต่างๆที่ไม่ใส่เกลือ

ดังนั้น เมื่อจำเป็นต้องกินน้ำแร่รังสีไอโอดีน เพื่อการรักษาต่อเนื่องหลังผ่าตัดต่อมไทรอยด์ในการรักษามะเร็งต่อมไทรอยด์ ขอให้นึกถึงผลการรักษาที่ขึ้นกับการปฏิบัติตัวของเราเพียงประมาณ 2 สัปดาห์เท่านั้น ยอมอดทนกินไม่อร่อย เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการรักษา เพราะเรื่อง กิน ดื่ม แพทย์พยาบาลได้แต่เพียงแนะนำ ครอบครัวได้แต่เอาใจช่วย คนที่จะทำให้บังเกิดผลคือ ความอดทน และการทนอดของตัวเราเองเท่านั้นที่จะช่วยเราไปสู่เป้าหมายได้ สู้ๆนะคะ

บรรณานุกรม

  1. http://www.thyroid.org/faq-low-iodine-diet/[2014,Feb12].