คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง ตอน ยาบำบัดอาการนกเขาไม่ขันกับมะเร็งผิวหนังเมลาโนมา

คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง-261

ยาบำบัดอาการนกเขาไม่ขัน คือยาในกลุ่ม PDE5 inhibitor (Phosphodiesterase type 5)ที่ช่วยให้อวัยวัเพศชายมีการแข็งตัวขณะมีเพศสัมพันธ์ เช่นยา Sildenafil หรือชื่อการค้า เช่นยา Viagra ซึ่งตัวยานี้จะสัมพันธ์กับสารพันธุกรรม/จีน/ยีน(Gene)ที่ชื่อ BRAF ซึ่งจีนตัวนี้จะเกี่ยวข้องกับการเกิดมะเร็งผิวหนัง เมลาโนมา(มะเร็งผิวหนังฯ)ได้ ดังนั้น นักวิทยาศาสตร์จึงมีการศึกษาว่า การใช้ยาในกลุ่มนี้ต่อเนื่อง ในผู้ป่วยนกเขาไม่ขัน จะเป็นปัจจัยเสี่ยงเกิดมะเร็งผิวหนังเมลาโนมาหรือไม่ เพราะมีการศึกษาขนาดเล็กรายงานว่า ยากลุ่มนี้ อาจเป็นปัจจัยเสี่ยงเกิดมะเร็งผิวหนังเมลาโนมาได้ จนในปีค.ศ 2016 องค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกาได้ออกคำเตือนให้ระวังเรื่องการใช้ยานี้ว่า อาจเป็นปัจจัยเสี่ยงเกิดมะเร็งผิวหนังเมลาโนมาได้

คณะผู้ศึกษาจึงต้องการศึกษาในระดับประชากรที่สูง ที่ผลการศึกษาจะเพิ่มความน่าเชื่อถือทางสถิติ โดยเป็นการศึกษาจากคณะแพทย์ในสหรัฐอเมริกา นำโดย พญ. Stacy Loeb แพทย์ด้านศัลยกรรมระบบทางเดินปัสสาวะชาย ซึ่งการศึกษานี้ได้ตีพิมพ์ในวารสารการแพทย์ J Natl Cancer Inst ที่เผยแพร่ล่วงหน้าทางอินเทอร์เน็ตเมื่อ 16 พฤษภาคม 2017

การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบการวิเคราะห์อภิมาน(Meta-analysis) โดยใช้ข้อมูลจากการศึกษาต่างๆที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้ในช่วงปี ค.ศ 1998-2016 ทั้งนี้มีผู้ชายที่ได้รับยากลุ่มนี้ทั้งหมด 866, 049 คน ในการนี้พบเกิดเป็นมะเร็งผิวหนังเมลาโนมาทั้งหมด 41, 874 คน ซึ่งผลการศึกษาพบว่า อัตราการเกิดมะเร็งผิวหนังฯสูงกว่าชายที่ไม่ใช้ยากลุ่มนี้ แต่อย่างไรก็ตาม ผลการศึกษาหาความสัมพันธ์ระหว่างยากลุ่มนี้กับการเกิดมะเร็งผิวหนังฯว่ายากลุ่มนี้จะเป็นสาเหตุของการเกิดมะเร็งผิวหนังฯหรือไม่โดยใช้ Hill’s criteria พบว่ายากลุ่มนี้ไม่น่าเป็นสาเหตุของมะเร็งผิวหนังฯ

Hill’s criteria คือ ปัจจัยต่างๆหลายประการที่ใช้ช่วยในการจะวินิจฉัยว่าอะไรเป็นสาเหตุของโรคนั้นๆ เช่น ผู้ป่วยต้องได้รับยานำมาก่อนการเกิดมะเร็งผิวหนังฯ, ผลจะเกิดได้ต้องขึ้นกับขนาดและความต่อเนื่องในการใช้ยา, ผู้ที่ได้รับยาขนาดสูง ต่อเนื่องต้องเกิดโรคสูงกว่าผู้ได้รับยาขนาดน้อยๆ, แพทย์/นักวิทยาศาสตร์ต้องอธิบายกลไกการเกิดโรคมะเร็งฯนั้นจากยากลุ่มนี้ได้ว่าเกิดได้อย่างไร, และเมื่อป้องกันสาเหตุ อุบัติการเกิดมะเร็งฯจะต้องลดลง

ซึ่งจากการศึกษานี้ พบว่า การวินิจฉัยว่า ยากลุ่มนี้เป็นสาเหตุเกิดมะเร็งผิวหนังเมลาโนมา ไม่เป็นไปตาม Hill’s criteria

คณะผู้ศึกษาจึงสรุปว่า จากการศึกษานี้ กลุ่มยา PDE5 inhibitor ที่บำบัดอาการนกเขาไม่ขัน ไม่เป็นสาเหตุเกิดมะเร็งผิวหนังเมลาโนมา สาเหตุเกิดมะเร็งผิวหนังฯในผู้ใช้ยานี้ น่ามาจากสาเหตุอื่น เช่น จากการได้รับแสงแดดจัดต่อเนื่องซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญของการเกิดมะเร็งชนิดนี้ ดังนั้นผู้บริโภคยานี้ไม่ควรกังวลกับการใช้ยานี้ แต่ให้เพิ่มความระมัดระวังในการได้รับแสงแดดจัดต่อเนื่อง

แหล่งข้อมูล:

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Austin_Bradford_Hill[2017,Oct21]
  2. http://www.drabruzzi.com/hills_criteria_of_causation.htm[2017,Oct21]
  3. https://academic.oup.com/jnci/article-lookup/doi/10.1093/jnci/djx086 [2017,Oct21]