คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง ตอนมะเร็งเต้านมชนิดทริปเปิ้ลเนกาทีฟ(Triple negative breast cancer)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 29 พฤษภาคม 2560
  • Tweet
คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง ตอนมะเร็งเต้านมชนิดทริปเปิ้ลเนกาทีฟ

มะเร็งที่ฮิตที่สุดในโลกขณะนี้คือมะเร็งเต้านม ทั่วโลกมีการศึกษาวิจัยมะเร็งนี้อย่างเข็มข้น การรักษาต่างๆได้ผลดีแบบก้าวกระโดด และแพทย์รู้จักธรรมชาติของโรคมากกว่ามะเร็งชนิดอื่น ผลการรักษามะเร็งนี้จึงดีขึ้นเรื่อยๆ

มะเร็งเต้านมแบ่งย่อยออกเป็นหลายชนิด ที่มีธรรมชาติการดำเนินโรคที่แตกต่างกัน ชนิดย่อยที่พบได้บ่อยชนิดหนึ่ง คือ ชนิดที่เรียกว่า “Tripple negative breast cancer” กล่าวคือ โดยทั่วไป มะเร็งเต้านมจะมีตัวรับ(Receptor)ที่สำคัญ ที่เป็นตัวบอกว่า การรักษามะเร็งเต้านมควรใช้วิธีใด ตัวรับดังกล่าวได้แก่ ตัวรับฮอร์โมน เอสโตรเจน(Estrogen receptor, ย่อว่า ER) ถ้าเซลล์มะเร็งจับ/มีตัวรับ เอสโตรเจน เรียกว่า ER+ แต่ถ้าไม่จับก็เรียกว่า ER- การที่มะเร็งมีตัวรับนี้ โรคจะรุนแรงน้อยกว่า และสามารถรักษาได้ผลดีจากยาในกลุ่มฮอร์โมนต่างๆ , ตัวรับตัวที่สองคือ ตัวรับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน(Progesterone receptor ย่อว่า PR หรือ PGR) ถ้าเซลล์มะเร็งมีตัวรับ โปรเจสเตอโรน เรียกว่า PR+ ถ้าไม่มี ก็เรียกว่า PR- การที่มะเร็งมีตัวรับนี้ โรคจะรุนแรงน้อยกว่า และสามารถรักษาได้ผลดีจากยาในกลุ่มฮอร์โมนต่างๆเช่นเดียวกับ ER+, ตัวรับตัวที่ 3 คือ HER2 (Human epidermal growth factor receptor 2)เป็นยีน/จีน/Gene ที่บอกความรุนแรงของเซลล์มะเร็ง ถ้าเซลล์มะเร็งจับ HER2 เรียกว่า HER2+ ถ้าไม่จับก็เรียกว่า HER2- และถ้ามะเร็งมีตัวรับนี้ก็จะรักษาได้ผลดีด้วยยารักษาตรงเป้าที่ชื่อ Trastuzumab ที่คนไทยรู้จักกันในชื่อ Herceptin ซึ่งทั้งยาฮอร์โมน และ Herceptin อยู่ในโครงการบัตรทองของไทยแล้ว ดังนั้นถ้าเป็นมะเร็งเต้านมชนิดที่ เซลล์มะเร็งไม่มีตัวรับทั้ง 3 ตัวนี้ จะเรียกว่าเป็นมะเร็งเต้านมชนิด Tripple negative breast cancer

มะเร็งเต้านมชนิด Triple negative เป็นมะเร็งที่มีธรรมชาติของโรคที่รุนแรงกว่ามะเร็งเต้านมทั่วไป ซึ่งมะเร็งกลุ่มนี้พบได้ประมาณ 10-20%ของมะเร็งเต้านมทั้งหมด และมักพบในคนเป็นมะเร็งเต้านมที่อายุยังน้อย(มักอายุต่ำกว่า 50 ปี) และยังมีประจำเดือนอยู่ มักพบโรคในระยะลุกลามแพร่กระจายสูงกว่าชนิดทั่วไป มะเร็งชนิดนี้ มักมีโรคย้อนกลับเป็นซ้ำสูงกว่า มีการแพร่กระจายสูงกว่า ไม่ตอบสนอง/ใช้ยาฮอร์โมนไม่ได้ผล และใช้ยา Herceptin ไม่ได้ผล

อย่างไรก็ตาม มะเร็ง Tripple negative ตอบสนองได้ดีต่อยาเคมีบำบัด ดังนั้นถึงแม้การรักษาจะยังคงเป็นเช่นเดียวกับชนิดทั่วไป คือ รักษาด้วยการผ่าตัด + รังสีรักษา และ+ยาเคมีบำบัด ซึ่งข้อบ่งใช้รังสีรักษา ยาเคมีบำบัด และชนิดยาเคมีบำบัดจะต่างจากมะเร็งเต้านมทั่วไป

มะเร็งเต้านม Triple negative มีการพยากรณ์สำคัญคือ ระยะของโรค และสุขภาพร่างกายผู้ป่วย มะเร็งชนิดนี้เป็นมะเร็งชนิดที่มีผลการรักษาได้หายขาดในระดับปานกลาง แต่ผลการรักษาจะดีมากขึ้นเมื่อโรคอยู่ในระยะต้นๆ และผู้ป่วยมีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรงที่แพทย์สามารถใช้ยาเคมีบำบัดได้ตรงตามขนาด และตามตารางการรักษาที่แพทย์กำหนด