คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็งตอน: การตัดท่อนำไข่เพื่อป้องกันมะเร็งรังไข่

คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง

เมื่อ มกราคม ค.ศ. 2015 องค์กรแพทย์ด้านสูตินรีเวชของสหรัฐอเมริกา(American College of Obstatricians and Gynecologists: ACOG) ได้มีความเห็นร่วมกันขององค์กร เผยแพร่คำแนะนำ เกี่ยวกับการป้องกันมะเร็งรังไข่ ดังนี้ คือ ในการรักษาผู้หญิงวัยเจริญพันธ์ที่เป็นโรคของมดลูกด้วยการผ่าตัด องค์กรได้แนะนำว่า นอกจากผ่าตัดมดลูกออกไปแล้ว ควรผ่าตัดท่อรังไข่ทั้ง 2 ข้างออกไปด้วย

เหตุที่แนะนำเช่นนี้ เพราะเซลล์ของท่อนำไข่อาจก่อให้เกิดมะเร็งได้ และมีการศึกษาพบว่าเซลล์ของท่อนำไข่นี้สามารถไปเจริญเติบโตและก่อให้เกิดมะเร็งรังไข่ชนิดรุนแรงที่รังไข่ได้ การผ่าตัดท่อนำไข่ทั้ง 2 ข้าง จึงน่าจะช่วยลดโอกาสเกิดมะเร็งรังไข่ลงได้ นอกจากนั้น การผ่าตัดท่อรังไข่ สามารถทำผ่าตัดไปพร้อมกับการตัดมดลูก โดยไม่จำเป็นต้องใช้เทคโนโลยีเพิ่มเติม เป็นการผ่าตัดที่ง่าย ไม่เสียเวลาเพิ่มมากเกินไป ไม่เพิ่มผลข้างเคียงมากไปกว่าการผ่าตัดมดลูกเพียงอย่างเดียว เช่น การเสียเลือด และไม่เพิ่มระยะเวลาอยู่ในโรงพยาบาล

อนึ่งในประเทศที่เจริญแล้ว ในการผ่าตัดโรคทางสูตินรีเวช จะแยกการผ่าตัดตามข้อบ่งชี้ เป็น การตัดมดลูกเพียงอย่างเดียว การตัดรังไข่อย่างเดียว ข้างหนึ่งหรือทั้ง 2 ข้าง หรือ การตัดท่อนำไข่ข้างเดียวหรือ 2 ข้าง หรือ ผ่าตัด 2 อวัยวะขึ้นไป ข้างใดข้างหนึ่ง หรือทั้ง 2 ข้าง ขึ้นไป หรือ ผ่าตัดทั้งมดลูก ปีกมดลูกพร้อมรังไข่ทั้ง 2 ข้าง และในผู้ป่วยวัยมีประจำเดือน การผ่าตัดแพทย์มักพยายามเก็บรังไข่ไว้เพื่อการสร้างฮอร์โมนเพศเสมอ

องค์กรแพทย์ฯนี้ได้แนะนำเพิ่มเติมว่า ในปัจจุบัน ยังไม่มีการศึกษาทางการแพทย์ที่ชัดเจนว่า การผ่าตัดท่อนำไข่ในหญิงวัยมีประจำเดือน สามารถลดโอกาสเกิด/ป้องกันมะเร็งรังไข่ได้ ดังนั้นแพทย์ผู้ผ่าตัด จึงควรต้องพูดคุย ปรึกษา แนะนำกับผู้ป่วยถึงข้อดี ข้อเสีย และให้เป็นการตัดสินใจร่วมของผู้ป่วยและครอบครัว

ในบ้านเรา สำหรับผู้หญิงทุกคนที่ได้รับการผ่าตัดมดลูก ควรสอบถามแพทย์ผ่าตัดเสมอว่า ผ่าเอาอวัยวะอะไรออก แล้วเหลืออวัยวะอะไรไว้บ้าง เช่น ยังเหลือรังไข่ข้างขวาไว้ เป็นต้น ทั้งนี้จะเป็นประโยชน์ต่อไปในภายหน้าในการดูแลรักษาสุขภาพของตนเอง การได้ฮอร์โมนเพศชดเชย รวมไปถึงในการวินิจฉัยโรคที่เกิดในอุ้งเชิงกรานว่า น่าจะเป็นโรคของอวัยวะอะไร

ประโยชน์ที่เราได้จากคำแนะนำนี้คือ เมื่อแพทย์แนะนำตัดมดลูก ผู้ป่วยน่าจะปรึกษาแพทย์ถึงข้อดี ข้อเสีย ของการผ่าตัดปีกมดลูกทั้ง 2 ข้างนี้ด้วย

บรรณานุกรม

https://www.acog.org/Resources-And-Publications/Committee-Opinions/Committee-on-Gynecologic-Practice/Salpingectomy-for-Ovarian-Cancer-Prevention[2015,Oct17].