คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง ตอน: วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก จะเพิ่มเป็น 9 สายพันธ์เอชพีวี
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 10 สิงหาคม 2558
- Tweet
ไวรัสเอชพีวี(HPV, Human papillomavirus) ที่เป็นสาเหตุของมะเร็งปากมดลูก จัดเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่ป้องกันได้ โดยเมื่อจะมีเพศสัมพันธ์ ก็ให้ฝ่ายชายสวมถุงยางอนามัยชาย อีกวิธีที่ใช้ป้องกัน คือ การฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก/วัคซีนป้องกันการติดเชื้อไวรัสเอชพีวี ซึ่งประสิทธิภาพจะดีที่สุด ต้องฉีดตั้งแต่ยังไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ เมื่อมีเพศสัมพันธ์แล้วมาฉีด ผลการป้องกันก็จะลดลง จนถึงอาจไม่ได้ผลเมื่อฉีดที่อายุเกิน 25-26 ปีไปแล้ว วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกที่มีในปัจจุบัน ครอบคลุมเอชพีวีได้ 4 สายพันธ์ ต้องฉีดทั้งหมด 3 เข็มใน 6 เดือน ให้ผลป้องกันมะเร็งปากมดลูกได้ประมาณ 70% เพราะป้องกัน เอชพีวีได้เฉพาะสายพันธ์ย่อย 16 และ 18 ที่เป็นสาเหตุมะเร็งปากมดลูกประมาณ 70% ของมะเร็งปากมดลูกทั้งหมด เพราะที่เหลือจะเกิดจากสายพันธ์ย่อยอื่นๆ และอีก 2 สายพันธ คือ 6 และ 11 ที่ป้องกันหูดอวัยวะเพศที่เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อีกชนิดหนึ่งได้ประมาณ 90% แต่ในบ้านเรา มะเร็งปากมดลูกส่วนใหญ่ เกิดจากสายพันธ์ 52 รองลงไปคือสายพันธ์ 16 (การศึกษาจาก โรงพยาบาลจุฬาภรณ์) ประสิทธิภาพของวัคซีนนี้ในปัจจุบันสำหรับหญิงไทย จึงอาจลดลงไปอีก
เมื่อ 1 ตุลาคม 2014 ได้มีรายงานการศึกษาที่ลงในวารสารการแพทย์ ที่เผยแพร่ก่อนทางอินเทอร์เน็ท ชื้อ Cancer Epidemiology Biomarkers & Prevention ศึกษาโดยคณะแพทย์ ของออสเตรีย และสหรัฐอเมริกา นำโดย พญ. Joura, E. โดยได้รับทุนสนับสนุนจาก บริษัทยา ชื่อ Merck (บริษัทยาร่วมทุนระหว่าง เยอรมัน สหรัฐอเมริกา และ แคนาดา) ซึ่งศึกษาว่า การอักเสบเรื้อรังรุนแรงของปากมดลูก/มะเร็งปากมดลูกระยะ 0 (CIN, Cervical epithelial neoplasia และ AIS, Adenocarinoma in situ) ที่จะนำไปสู่การเป็นมะเร็งปากมดลูกอย่างแท้จริงในระยะเวลาประมาณ 5 ปีขึ้นไป ส่วนใหญ่เกิดจากสายพันธ์อะไร และ 9 สายพันธ์ที่กำลังได้รับการผลิตเป็นวัคซีนมะเร็งปากมดลูกจากบริษัท Merck จะป้องกันมะเร็งปากมดลูกได้กี่% โดยเอชพีวี ทั้ง 9 สายพันธ์ คือ 4 สายพันธ์เดิมที่ได้มีวัคซีนอยู่แล้ว (6, 11, 16,18) อีก 5 สายพันธ์ที่เพิ่มชึ้นมา คือ 31, 33, 45, 52, 58 (52 เป็นสายพันธ์พบเป็นสาเหตุในหญิงไทยมากที่สุด)
การศึกษานี้ศึกษาในผู้หญิง 2,507 ราย ช่วงอายุ 15-45 ปี
ผลการศึกษา รายงานว่า เอชพีวี ทั้ง 9 สายพันธ์ เป็นสาเหตุให้เกิดมะเร็งปากมดลูกรวมกันแล้ว ประมาณมากกว่า 90% นอกจากนี้ยังได้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า 1/3 ของผู้หญิงช่วงอายุ 15-26 ปี ติดเชื้อเอชพีวีมากกว่า 1 สายพันธ์ ในขณะที่ ช่วงอายุ 24-45 ปี; 1/5 ติดเชื้อ เอชพีวีมากกว่า 1 สายพันธ์
อนึ่ง วัคซีนใหม่ที่ครอบคลุม 9 สายพันธ์ ที่บริษัท Merck ได้ศึกษาวิจัยแล้ว พบว่า สามารถป้องกันมะเร็งปากมดลูกได้ประมาณ 90% ในผู้หญิงที่ฉีดวัคซีนช่วงอายุ 16-26 ปี วัคซีน 9 สายพันธ์นี้ ฉีด 3 เข็มเช่นกัน แต่ภายใน 1 ปี ซึ่งผลการศึกษาของบริษัท Merck นี้จะนำเสนอในที่ประชุมทางการแพทย์ของยุโรป ในเดือนกุมภาพันธ์ วันที่ 4-7 2015 ที่ประเทศสเปน (EUROGIN, European Research Organization on Genital Infection and Neoplasia) ที่จัดขึ้นทุก 2 ปี
สรุป:
เรากำลังจะมีวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกที่ครอบคลุมการติดเชื้อเอชพีวี ได้ 9 สายพันธ์ย่อย ที่รวมทั้งสายพันธ์ที่พบเป็นสาเหตุสูงในหญิงไทย และประสิทธิภาพป้องกันจะอยู่ที่ 90% แต่ยังไม่มีรายงาน เรื่อง ค่าใช้จ่าย ตารางการฉีดยา ควรฉีดในคนกลุ่มไหน ผลข้างเคียง รวมไปถึง คนที่เคยฉีดชนิด 4 สายพันธ์ไปแล้ว ควรจะต้องทำอย่างไร
บรรณานุกรม
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
วว.รังสีรักษา และเวชศาสตร์นิวเคลียร์