ขาดน้ำเหมือนขาดใจ (ตอนที่ 1)

ขาดน้ำเหมือนขาดใจ

นพ.ดนัย ธีวันดา รองอธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า กรมอุตุนิยมวิทยาได้คาดการณ์ว่า ในวันที่ 15-21 มีนาคม 2559 ประเทศไทยจะมีอุณหภูมิสูงสุดถึง 41 องศาเซลเซียส โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคเหนือ ภาคกลาง และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประชาชนที่ทำงานหรือออกกำลังกายกลางแดดเป็นเวลานานอาจทำให้ร่างกายเกิดภาวะขาดน้ำ

โดยคนที่มีอาการและน่าเป็นห่วงคือ คนที่ออกกำลังกาย หรือทำงานในสภาพอากาศร้อนจัด ระบบระบายอากาศไม่ดี ใส่เสื้อผ้าหนา หรือกันระเหยของเหงื่อ ดื่มน้ำน้อย รวมทั้งในกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ เด็ก ผู้สูงอายุ และผู้ที่เป็นโรคอ้วนถือเป็นกลุ่มเสี่ยงที่ต้องดูแลสุขภาพตนเองเป็นพิเศษ

ดังนั้น หากต้องอยู่ท่ามกลางสภาพอากาศร้อน หรือออกกำลังกายกลางสภาพอากาศร้อน ควรดื่มน้ำให้ได้ชั่วโมงละ 1 ลิตร แม้จะไม่รู้สึกกระหายน้ำก็ตาม หรือแม้ว่าจะทำงานในที่ร่มก็ควรดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 6-8 แก้ว หรือ 2 ลิตรต่อวัน เพราะสามารถป้องกันภาวะขาดน้ำได้

นพ.ดนัย แนะนำว่า ควรเลือกออกกำลังกายในที่ร่มช่วงเช้าและช่วงเย็น นอนพักผ่อนให้เพียงพอ และหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ทุกชนิด เพราะยิ่งอากาศร้อนมากการดูดซึมแอลกอฮอล์จะสูง ทำให้เข้าสู่กระแสเลือดได้อย่างรวดเร็ว ทำให้ร่างกายปรับตัวไม่ทัน อาจปวดศีรษะ ความดันโลหิต

นพ.ดนัย กล่าวต่อว่า ในช่วงหน้าร้อนประชาชนควรสวมเสื้อผ้าที่สามารถระบายความร้อนได้ดี รวมถึงกางร่ม สวมหมวกปีกกลาง สวมแว่นกันแดด และใช้โลชันกันแดดที่มีค่า SPF 15 ขึ้นไปทุกครั้งก่อนออกจากบ้าน และควรทาซ้ำบ่อยๆ ถ้าต้องถูกแดดนานๆ

สำหรับเด็กเล็ก หญิงตั้งครรภ์ ผู้สูงอายุ และผู้ที่เป็นโรคอ้วนควรให้การดูแลเป็นพิเศษ โดยให้อยู่ในสภาพแวดล้อม หรือพื้นที่ที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก ไม่ควรให้ผู้สูงอายุและผู้ที่มีโรคอ้วนออกกำลังกายกลางแจ้ง หรือทำกิจกรรมที่เหนื่อยจนเกินไปจนถึงขั้นหอบ

หญิงมีครรภ์หากต้องเดินทางไกลควรมีผู้ดูแลร่วมเดินทางด้วยเพื่อดูแลอย่างใกล้ชิด และป้องกันอุบัติเหตุหากมีอาการหน้ามืด วิงเวียน หรือเป็นลมเมื่อเจออากาศที่ร้อนจัดภายนอก และไม่ควรทิ้งเด็กหรือผู้สูงอายุให้อยู่ในรถที่ปิดสนิทและจอดกลางแจ้งตามลำพังเป็นเวลานาน

สำหรับประชาชนทั่วไปหากพบผู้ที่มีอาการตัวร้อนจัด ผิวหนังแดง และแห้ง ไม่มีเหงื่อ หน้าซีด หายใจถี่ ชีพจรเต้นแรง ปวดศีรษะ หน้ามืด คลื่นไส้อาเจียน

เบื้องต้นให้นำเข้าที่ร่มทันที ให้นอนราบ และยกเท้าสูงทั้ง 2 ข้าง ถอดเสื้อผ้าออก ใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดตัว หรือห่มด้วยผ้าเปียก พ่นน้ำเย็นหรือน้ำแข็งประคบตามซอกตัว คอ รักแร้ ขาหนีบ และใช้พัดลมเป่าระบายความร้อน หากอาการไม่ดีขึ้นใน 30 นาที ให้รีบนำส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด

แหล่งข้อมูล

1. เตือนออกกำลังกายกลางแจ้งเสี่ยงขาดน้ำจากอากาศร้อนจัด. http://www.manager.co.th/QOL/ViewNews.aspx?NewsID=9590000029359 [2016, March 29].