กินปลาประจำ บำรุงสมอง
- โดย ดร. วิทยา มานะวาณิชเจริญ
- 3 ธันวาคม 2554
- Tweet
ในการวิจัยครั้งใหม่ พบว่าผู้กินปลาเป็นประจำ มีแนวโน้มต่ำที่เซลล์สมองจะตายในบริเวณที่ทำหน้าที่ความจำระยะสั้น อาทิ การจำหมายเลขโทรศัพท์ที่เพิ่งจะได้ยิน ตามปรกติ ผู้ที่สมองเสื่อมอย่างอ่อนๆ (Mild mental impairment) จะสูญเสียความจำเร็วกว่าที่คาดคิดเมื่ออายุมากขึ้น แต่ในขอบเขตที่น้อยกว่าโรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer's)
นายแพทย์ Cyrus Raji แห่งโรงเรียนแพทย์ มหาวิทยาลัย Pittsburgh สหรัฐอเมริกา นำเสนอผลงานวิจัยนี้ในการประชุมวิชาการของสโมสรรังสีแพทย์แห่งอเมริกาเหนือ (Radiological Society of North America) เขากล่าวว่า ผู้ที่กินปลาปิ้ง หรือ ย่างอย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง และมิได้เคยสูญเสียเซลล์สมอง จะมีโอกาสน้อยที่จะวิวัฒนาไปเป็นโรคอัลไซเมอร์ หรือสมองเสื่อมอย่างอ่อน ยกเว้นปลาทอดที่ไม่มีประโยชน์ต่อการรักษาความจำ และปลาบางชนิดที่มีพิษ เพิ่มความเสี่ยงต่อความจำเสื่อม
การวิจัยก่อนหน้านี้หลายครั้ง ได้เชื่อมโยงอาหารที่อุดมด้วยปลาบางชนิด กับความเสี่ยงที่ลดลงของการเป็นโรคอัลไซเมอร์ เป็นที่เข้าใจกันว่า ประโยชน์นี้เกิดจากกรดไขมันที่ชื่อ “Omega-3” แม้ว่าการวิจัยเหลายครั้งในเรื่องอาหารเสริมที่เป็นน้ำมันปลา ปรากฏผลที่น่าผิดหวังในผู้คนที่เป็นโรคอัลไซเมอร์ไปแล้ว
นายแพทย์ Raji กล่าวว่า การวิจัยครั้งใหม่นี้ เป็นครั้งแรกที่พบความสัมพันธ์โดยตรงระหว่างการบริโภคปลา โครงสร้างสมอง และความเสี่ยงที่จะเป็นโรคอัลไซเมอร์ กล่าวคือ “กินปลาเป็นประจำ บำรุงสมอง ป้องกันอัลไซเมอร์” อันที่จริง ชาวอเมริกันจำนวนมากถึง 5.1 ล้านคน อาจเป็นโรคอัลไซเมอร์ ซึ่งเป็นโรคค่อยๆ วิวัฒนาโดยทำลายความจำอย่างช้าๆ แต่ก็รักษาให้หายขาดไม่ได้
ผู้เข้ารับการวิจัยครั้งนี้ มีจำนวน 260 คน โดยอายุเฉลี่ยอยู่ที่ 71 ปีซึ่งไม่มีปัญหาในเรื่องความจำ ในระหว่างปี พ.ศ. 2532 – 2533 ทุกคนกรอกแบบสอบถามเกี่ยวกับอาหารการกิน รวมทั้งปริมารณปลาที่กิน และวิธีปรุงอาหาร (ปลา) ปรากฏว่า ในจำนวนนี้ 163 คนกินปลาอย่างน้อยทุกสัปดาห์ โดยที่ส่วนใหญ่กินสัปดาห์ละ 1 ถึง 4 ครั้ง
มีการสแกนสมองของทุกคนเมื่อเริ่มการวิจัย และเฉลี่ยแล้วประมาณ 7 ปีให้หลัง นายแพทย์ Raji กล่าวว่า “สิ่งที่เราพบก็คือ ถ้าไม่กินปลาเลย เซลล์สมอง [จะตายไป] และ 47% จะวิวัฒนาเป็นโรคอัลไซต์เมอร์ หรือ [สมองเสื่อมอย่างอ่อน] ภายใน 5 ปีต่อมา” ในทางตรงข้าม มีเพียง 3% เท่านั้นของผู้ที่กินปลาทุกสัปดาห์ และยังคงมีเซลล์สมองอยู่ จะวิวัฒนาไปเป็นโรคอัลไซอเมอร์ หรือสมองเสื่อมอย่างอ่อน
ทีมนักวิจัยพยายามพิจารณาถึงปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ของการสูญเสียความจำที่อาจกระทบต่อผลลัพธ์ รวมทั้งอายุ เพศ การศึกษา น้ำหนักตัวเกิน และกิจกรรมทางกายภาพ แต่ก็ยังพบความสัมพันธ์ระหว่างปลา ขนาดสมอง และความจำเสื่อม ปัจจัยวิถีชีวิตอื่นๆ อาทิ การกินเนื้อน้อยลง อาจส่งเสริมความสัมพันธ์ระหว่างการกินปลากับสุขภาพของสมอง
นายแพทย์ William Thies หัวหน้าแผนกการแพทย์และวิทยาศาสตร์ของสมาคมอัลไซเมอร์ (Alzheimer's Association) กล่าวว่า การค้นพบดังกล่าวสนับสนุนคำแนะนำของสมาคมในเรื่องการกินอาหารที่อุดมด้วยปลาน้ำเย็น (Cold-water) ที่มีกรดไขมัน Omega-3 อาทิ ปลาแฮละบัท แมคเคอเรล แซลมอน เทร้าต์ และทูน่า แต่ยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่า จะต้องกินปลามากน้อยเท่าใด จึงจะได้ผล
หน่วยงานรัฐปกป้องสิ่งแวดล้อม (Environmental Protection Agency) แนะนำให้หญิงมีครรภ์ มารดาที่เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมแม่ และเด็กๆ หลีกเลี่ยงการกินปลาขนาดยักษ์ในมหาสมุทร อาทิ ฉลาม ปลาดาบ คิงแมคเคอเรล ปลาไทล์ หรือปลาทูน่าปริมาณมาก เพราะข้อควรกังวลเกี่ยวกับระดับปรอทในปลาดังกล่าว
แหล่งข้อมูล:
- Eating Fish May Be Good for Brain Health. http://www.webmd.com/alzheimers/news/20111130/eating-fish-may-be-good-for-brain-health [2011, December 2].
