กฎหมายฐานข้อมูล ศูนย์ป้องกันยาเสพติด (ตอนที่ 1)

ปี พ.ศ. 2553 การเสียชีวิตในสหรัฐอเมริกา เนื่องจากกินยาเกินขนาดหรือจากผลข้างเคียงของยา กลายเป็นเรื่องธรรมดา สำหรับผู้ใช้ยาโอพิออยด์ (Opioid) ที่แพทย์เป็นผู้สั่งจ่าย กรณีอาการเจ็บปวดเรื้อรัง ยาที่ขึ้นต้นด้วย Op- หมายถึงยาที่มีสารประกอบสังเคราะห์ที่มีฤทธิ์คล้ายการสูบฝิ่น

การกินยาตระกูลฝิ่นโอพิออยด์ ที่เกินขนาดและถึงชีวิต เกิดจากการใช้ยาในทางที่ผิด (Abuse) ไม่ว่าจะเป็นการซื้อหาโดยไม่มีใบสั่งแพทย์ หรือแสวงหาใบสั่งยาจากแพทย์หลายแห่ง (Doctor shopping) โดยผู้ใช้ยาเกินขนาดและผู้ขายยาแก้ปวด มักใช้วิธีเข้าหาแพทย์ที่ยอมเขียนใบสั่งยาให้ ปลอมแปลงใบสั่งยาแพทย์ ขโมยยาจากร้านขายยาหรือจากบุคคล หรือซื้อจากผู้ผลิตผิดกฎหมาย (Pill mill) หรือจากบางคลินิกที่ยอมขายยาแก้ปวดเป็นเงินสด โดยไม่ต้องใช้ใบสั่งแพทย์

มีงานวิจัยที่รัฐบาลอเมริกันออกทุนให้ เสนอเรื่องเร่งด่วนของการดูแลผู้ป่วยที่ได้รับการสั่งจ่ายยา ออกซิคอนติน (Oxycontin) ไวโคดิน (Vicodin) และเมธาโดน (Methadone) ซึ่งเป็นสารประกอบมีฤทธิ์คล้ายมอร์ฟีน (Morphine) เป็นเวลานาน รวมถึงการเปลี่ยนแปลงระบบงานสั่งจ่ายยา เนื่องจากระบบปัจจุบันเป็นอันตรายต่อความปลอดภัยของผู้ป่วย

ที่ผ่านมาได้มีการสั่งจ่ายยาโอพิออยด์สำหรับการรักษาโรคที่ไม่เกี่ยวข้องกับมะเร็ง (Non-cancer related) เช่นปวดหลังและข้อเสื่อม (Arthritis) ที่บริเวณข้อจะมีอาการบวม แดง ร้อน แข็ง และปวด การสั่งจ่ายยาเมธาโดน ได้เพิ่มขึ้นถึง 800% ในรอบทศวรรษที่ผ่านมา และการตายที่เกี่ยวข้องกับยาเมธาโดนก็เพิ่มขึ้นมากกว่า 7 เท่าด้วย

งานวิจัยเล็กๆ ชิ้นนี้ ทำเพื่อตรวจสอบความเสี่ยงจากการใช้ยาเกินขนาด ในผู้ป่วยที่ใช้ยาโอพิออยด์ เพื่อให้เข้าใจถึงอัตราการตายและการอยู่รอดของผู้ใช้ยาเกินขนาด โดยมีผู้ป่วย เกือบ 10,000 คนเข้าร่วมงานวิจัย ผู้ป่วยทั้งหมดได้รับการสั่งจ่ายยาโอพิออยด์ 3 ครั้งขึ้นไปในรอบ 90 วัน

มะเร็ง ระหว่างปี พ.ศ. 2540 ถึงปี พ.ศ. 2548 และ หลังจากนั้น ผู้ป่วยได้รับยาต่อเนื่องเป็นเวลา 42 เดือนโดยเฉลี่ย ในช่วงเวลาดังกล่าว ปรากฏว่า มีผู้ป่วยต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล เนื่องจากมีอาการรุนแรงจากการรับยาเกินขนาด 51 ราย และเสียชีวิต 6 ราย

ดร. ไมเคิล วอน คอร์ฟ แห่งสถาบันวิจัยสุขภาพกลุ่ม (Group Health Research Institute) เปิดเผยว่า ขณะที่คนมักสนใจเฉพาะการเสียชีวิตเพราะการใช้ยาเกินขนาด แต่ที่จริงแล้ว การใช้ยาเกินขนาดและไม่เสียชีวิต เกิดขึ้นในผู้ป่วย 7 ราย ในทุกๆการเสียชีวิตจากการใช้ยาเกินขนาด 1 ราย และเป็นที่แน่ชัดว่า อาการเจ็บป่วยรุนแรงจากการใช้ยาเกินขนาด กลายเป็นเรื่องที่พบเห็นได้เป็นปกติ ในผู้ป่วยเหล่านี้

ดร. ไมเคิล วอน คอร์ฟ กล่าวอีกด้วยว่า สำหรับผู้ป่วยที่ใช้ยาโอพิออยด์ในระยะยาว ควรมีแพทย์ที่สั่งจ่ายยานี้เพียงผู้เดียว ที่ทราบรายการยาที่ผู้ป่วยใช้ทั้งหมดด้วย และที่สำคัญที่สุดสำหรับผู้ป่วยคือ ไม่ควรรับประทานยาโอพิออยด์ เกินขนาดที่แพทย์สั่ง

ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค (The Centers for Disease Control and Prevention: CDC) ในสหรัฐอเมริกา เปิดเผยว่า สถิติการตายที่มีสาเหตุเกี่ยวเนื่องจากยาตระกูลฝิ่นโอพิออยด์ ได้ทำให้ตระหนักว่า ควรให้ความใส่ใจ แก้ไขปัญหาผู้ป่วยเหล่านี้ด้วย มิใช่เฉพาะผู้ที่ใช้สารเสพติดในทางที่ผิด (Substance abuse) เท่านั้น

แหล่งข้อมูล:

  1. Prescribed Opioids : overdoses Not Uncommon. http://www.webmd.com/pain-management/news/20100119/prescribed-opioids-overdoses-not-uncommon# [2012, June 14]
  2. U.S. states crack down on "doctor shopping". http://www.healthnews.com/en/news/US-states-crack-down-on-doctor-shopping/3NJ7zJvon2KBVFQHiBwZYi/ [2012, June 14]