logo

คำถามจาก วิกิโรค

Home / FAQ โรค/ ไขมันในเลือด

คำถามเกี่ยวกับโรค

โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล

เรื่อง : ไขมันในเลือด

ก. ไขมันคอเลสเตอรอล มีประโยชน์ในการช่วยสร้างผนังของเซลล์ ฮอร์โมนบางชนิด วิตามินดี และเป็นส่วนประกอบในน้ำดี แบ่งเป็น 2 ชนิดหลัก คือ

  • ไขมันแอลดีแอล (LDL) - เป็นไขมันไม่ดี ส่งเสริมให้หลอดเลือดแดงแข็งจากการจับตัวของไขมันที่ผนังหลอดเลือด
  • ไขมันเอชดีแอล (HDL) - เป็นไขมันที่ดี ช่วยกำจัดไขมันแอลดีแอลออกจากผนังหลอดเลือด

ข. ไขมันไตรกลีเซอไรด์ (TG/TAG) เป็นไขมันอีกชนิดที่เป็นสาเหตุให้หลอดเลือดแข็ง อาจเพิ่มโอกาสให้เกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ และโรคหลอดเลือดสมอง

  • อายุ: ผู้สูงอายุมักมีไขมันในเลือดสูงกว่าคนวัยอื่น โดยเฉพาะในหญิงวัยหมดประจำเดือน
  • เพศ: เพศหญิงมักมีไขมันในเลือดโดยเฉพาะชนิด LDL สูง
  • น้ำหนักตัว: ไขมันในเลือดมักจะสูงในผู้ที่เป็นโรคอ้วนและน้ำหนักตัวเกิน
  • อาหารที่บริโภค: ไขมันในเลือดจะสูงขึ้นเมื่อบริโภคอาหารไขมันสูงต่อเนื่อง
  • พันธุกรรม: ผู้มีคนในครอบครัวโดยเฉพาะครอบครัวสายตรงเป็นโรคไขมันในเลือดสูง มีโอกาสมีไขมันในเลือดสูงกว่าคนทั่วไปที่ไม่มีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคไขมันในเลือดสูง
  • การออกกำลังกาย: คนที่ขาดการออกกำลังกาย ไขมันในเลือดมักสูง
  1. สาเหตุจากกระบวนการเมตาบอลิซึมของไขมันที่ผิดปกติเอง แบ่งออกตามชนิดของไขมันในเลือดดังนี้
    • ระดับคอเลสเตอรอลสูงกว่าปกติแต่ระดับไตรกลีเซอไรด์ปกติ
    • ทั้งระดับไตรกลีเซอไรด์และระดับคอเลสเตอรอลสูงกว่าปกติ
  2. สาเหตุจากการเป็นโรคอื่นๆ แล้วทำให้ระบบเมตาบอลิซึมของไขมันผิดปกติ ได้แก่ โรคเบาหวาน โรคอ้วน ภาวะฮอร์โมนจากต่อมไทรอยด์ต่ำ (ภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน) ระดับไทรอยด์ฮอร์โมนสูง (ภาวะไทรอยด์เป็นพิษ) โรคตับ โรค กลุ่มอาการคุชชิง (Cushing syndrome)

ปริมาณคอเลสเตอรอลรวม คอเลสเตอรอลชนิดแอลดีแอล (LDL) และไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูงจะทำให้หลอดเลือดที่ไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกายเกิดการตีบตัน/หลอดเลือดแดงแข็ง เป็นสาเหตุของโรคเรื้อรังที่ไม่ติดต่อ (กลุ่มโรคเอนซีดี) เช่น โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมองตีบ

  • จำกัดอาหารไขมันให้น้อยที่สุดหรือดังกล่าวแล้ว หลีกเลี่ยงอาหารทอดและใช้น้ำมันพืชแทนน้ำมันจากสัตว์
  • จำกัดอาหารแป้งและน้ำตาลเพื่อลดโอกาสเกิดโรคเบาหวาน
  • กินอาหารจืดเพื่อลดโอกาสเกิดโรคความดันโลหิตสูง ซึ่งมักพบเกิดร่วมกับโรคไขมันในเลือดสูง
  • ไม่สูบบุหรี่เพราะสารพิษในควันบุหรี่เพิ่มการจับตัวของไขมันในหลอดเลือด เพิ่มโอกาสเกิดหลอดเลือดแข็ง
  • ควบคุมน้ำหนักไม่ให้เกิดโรคอ้วนและน้ำหนักตัวเกิน
  • ออกกำลังกายสม่ำเสมอตามควรกับสุขภาพ